Hiện nay, nhu cầu tiêu dùng rau mầm, trong đó có giá đỗ, ngày càng
tăng do đây là loại thực phẩm dễ chế biến, bổ dưỡng và phổ biến trong bữa ăn
hàng ngày. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, các cơ quan chức năng đã phát
hiện một số cơ sở sản xuất giá đỗ có dấu hiệu lạm dụng Benzylaminopurine (6-
BAP) – một hoạt chất kích thích sinh trưởng, làm giá đỗ phát triển nhanh, mập
mạp và trắng đẹp hơn bình thường. Đây là hành vi vi phạm pháp luật và gây
nguy cơ đến sức khỏe người tiêu dùng.
Benzylaminopurine (6-BAP) là gì?
Benzylaminopurine (viết tắt là 6-BAP) là một chất điều hòa sinh trưởng
thực vật, thuộc nhóm cytokinin, thường được dùng trong nuôi cấy mô và
nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, loại hóa chất này không nằm trong danh mục
thuốc bảo vệ thực vật, chất kích thích sinh trưởng được phép sử dụng trên rau
ăn lá và rau mầm theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
Trong sản xuất giá đỗ, một số cơ sở vì lợi nhuận đã sử dụng 6-BAP để
thúc đẩy giá phát triển nhanh, thân to, trắng mập, không rễ – tạo cảm giác
“ngon mắt” cho người mua. Giá đỗ được ủ bằng chất này thường cho sản
lượng cao hơn, thời gian ngắn hơn, nhưng ẩn chứa nguy cơ tồn dư hóa chất
vượt ngưỡng an toàn.
Tác hại khi sử dụng giá đỗ có tồn dư Benzylaminopurine: Việc tiêu thụ
giá đỗ chứa dư lượng 6-BAP có thể dẫn đến nhiều hệ lụy:
– Ảnh hưởng đến hệ nội tiết và miễn dịch, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người già
và người có bệnh lý nền.
– Gây rối loạn chuyển hóa, độc gan nếu tích lũy lâu dài trong cơ thể.
– Làm gia tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm cấp tính hoặc mãn tính.
Bên cạnh đó, hành vi sử dụng hóa chất ngoài danh mục cho thực phẩm
là vi phạm các quy định pháp luật về an toàn thực phẩm, có thể bị xử phạt hành
chính hoặc xử lý hình sự tùy mức độ.
Khuyến cáo đối với cơ sở sản xuất và người dân: Để đảm bảo sức khỏe
cộng đồng và uy tín sản phẩm nông nghiệp địa phương, chúng tôi kêu gọi các
tổ chức, cá nhân sản xuất và kinh doanh giá đỗ nghiêm túc thực hiện các nội
dung sau:
* Đối với cơ sở sản xuất giá đỗ:
– Tuyệt đối không sử dụng chất kích thích sinh trưởng ngoài danh mục
được phép, đặc biệt là Benzylaminopurine.
– Sản xuất giá đỗ theo phương pháp truyền thống an toàn, sử dụng nước
sạch, đậu xanh chất lượng tốt, che chắn cẩn thận, không thêm hóa chất.
– Tham gia các lớp tập huấn về vệ sinh an toàn thực phẩm, hướng đến
sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP hoặc các tiêu chuẩn tương đương.
– Chủ động công khai quy trình sản xuất, gắn nhãn truy xuất nguồn gốc
nếu có điều kiện.
* Đối với cơ sở kinh doanh và người bán lẻ:
– Không thu mua giá đỗ không rõ nguồn gốc, không có thông tin về cơ
sở sản xuất.
– Ưu tiên nhập hàng từ các nơi có uy tín, được kiểm tra an toàn thực
phẩm định kỳ.
– Hợp tác với cơ quan chức năng khi được kiểm tra, giám sát.
* Đối với người tiêu dùng:
– Lựa chọn giá đỗ an toàn, có nguồn gốc rõ ràng.
– Không nên mua giá đỗ có hình thức bất thường như trắng tinh, thân
quá mập, không có rễ – vì đây có thể là dấu hiệu đã bị xử lý hóa chất.
– Có thể tự ủ giá tại nhà bằng các phương pháp đơn giản và an toàn:
dùng hũ thủy tinh, khăn vải, giá thể sạch và nước ấm, chỉ sau 3–5 ngày là thu
hoạch được.
– Khi phát hiện cơ sở có dấu hiệu vi phạm, cần thông báo ngay với cơ
quan chức năng hoặc chính quyền địa phương để kịp thời xử lý.
Bảo đảm an toàn thực phẩm không chỉ là trách nhiệm của cơ quan chức
năng, mà còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội: từ người sản xuất, kinh
doanh đến người tiêu dùng. Việc loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng
Benzylaminopurine trong sản xuất giá đỗ sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe nhân
dân, nâng cao uy tín nông sản địa phương và xây dựng môi trường sống an
toàn, văn minh.
Hãy cùng chung tay nói không với hóa chất cấm trong sản xuất giá đỗ,
vì một bữa ăn an toàn – cộng đồng khỏe mạnh – môi trường bền vững!
